ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္နဲ႔ ဥပေဒမဲ့ တရားစီရင္မႈအေပၚ ကုလသမဂၢက ျပင္းထန္စြာ႐ႈတ္ခ်

18 November 2008

Tomas Ojea Quintana from Argentina, Special Rapporteur on the Situation of Human Rights in Burma (file photo)

http://www.voanews.com/burmese/2008-11-18-voa6.cfm
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုုင္ငံေရး တတ္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြကို ဒီရက္ပိုင္းေတြထဲ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ ရာမွာ ခုခံထုေခ်ပိုင္ခြင့္၊ တရားစီရင္မႈကို အမ်ားၾကားနာပိုင္ခြင့္မရိွတာေၾကာင့္ ဥပေဒနဲ႕ မညီညြတ္ ဘူးလို႕ျပည္တြင္းျပည္ပက ေ၀ဖန္မႈေတြရိွေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္ အိုေဟး ကင္တင္နား (Tomás Ojea Quintana) အပါအ၀င္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ငါးဦးကလည္း အခုလို ျပင္းထန္တဲ့ေထာင္ဒဏ္ေတြခ်မွတ္ေနတာဟာ တရားမွ်တမႈမရိွသလို၊ စစ္အစိုးရလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႕လည္း မကိုက္ညီဘူးလို႕ ေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုသားညြန္႕ဦးက စံုစမ္းေမးျမန္းထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးအတိုက္အခံေတြကို အခုလို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ မတရားစီရင္ေနတာနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရးစံႏႈန္းထိခိုက္ေစတာေၾကာင့္ လာမယ့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ မွ်မွ်တတရိွဖို႕ဆိုတဲ့ အေျခအေနကို အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႕ အလ်င္စလို ဆန္းစစ္ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႕ လူ႕အခြင့္အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ ငါးဦးကေန ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းသြားၾကတာပါ။ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္ အိုေဟး ကင္တာနားကေတာ့ သူတို႕ရဲ႕ စိုးရိမ္မႈကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“အခုကိစၥအေပၚ ကုလသမဂၢလူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ အထူးကိုယ္စားလွယ္ေတြကလည္း စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခု က်ေနာ္တို႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္အေပၚမွာ လက္မွတ္ထိုးၾကတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေရး အတိုက္အခံေတြ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို အခုလို ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ေနတဲ့ တရားစီရင္မႈေတြမွာ လြတ္လပ္မႈ မွ်တမႈ မရိွတဲအေပၚမွာ စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရက လုပ္မယ့္ လာမယ့္ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႕ ဒီလုပ္ရပ္ ေတြက ဆန္႕က်င္ဖက္ျဖစ္ေနပါတယ္။”

အခုအေျခအေနေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တရားေရးစနစ္ကိုေရာ ဘယ္လို ေျပာႏိုင္မလဲ ခင္ဗ်။

“ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တရားေရးက႑ဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈကင္းမဲ့တာေတြကို က်ေနာ္ရွင္းရွင္းလင္းလင္း အရင္ကလည္း ေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ အမႈေတြကို လိုက္ေပးေနတဲ့ ေရွ႕ေနေတြ အထူးသျဖင့္ ေရွ႕ေနႏွစ္ဦးကို ေထာင္ခ်လိုက္တာ အေတာ္ေလးကို စိုးရိမ္စရာရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီျပႆနာအေပၚမွာလည္း က်ေနာ္ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။”

အခု သည္ရက္ပိုင္းေတြ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြကို ေထာင္ခ်တာေတြအျပင္ နယ္စြန္နယ္ဖ်ားေထာင္ေတြကို ပို႕တာေတြ လည္း ရိွေနပါတယ္။ ဒီသတင္းေတြကိုေရာ လူ႕အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ႀကီးအေနနဲ႕ အျပည့္အစံု သိရိွထားရဲ႕လားခင္ဗ်။

“၈၈မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေတြနဲ႕ အျခားႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ျပစ္ဒဏ္စီရင္ေနတဲ့ သတင္းေတြအားလံုး က်ေနာ္တို႕ ရထားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီညီလာခံမွာတုန္းက ျမန္မာအစိုးရကိုေရာ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီကိုပါ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးဖို႕ဆိုတာ အႀကံျပဳတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္အႀကံျပဳထားတာေတြနဲ႕ ဆန္က်င္ဖက္ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီလုပ္ရပ္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႕ ရပ္တန္႕ဖို႕လိုပါတယ္။ လာမယ့္ က်ေနာ္႕ခရီးစဥ္နဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ဒီ အႀကံျပဳခ်က္အတိုင္း လုပ္မလုပ္ဆိုတာေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပါပဲ။”

ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕လိုလားခ်က္ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို ေတာက္ေလ်ာက္လိုလို မ်က္ကြယ္ျပဳေနတာပဲခင္ဗ်။ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီပိုင္းအေနနဲ႕ ဒီလို အေျခအေနေတြအေပၚမွာ စိုးရိမ္မိရံုသက္သက္မဟုတ္ပဲ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႕ ဘာေတြ ဆက္လုပ္ႏိုင္မယ္လို႕ ထင္သလဲ။

“လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ အထူးသီးျခားလုပ္ႏိုင္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ၊ ကုလသမဂၢမွာလည္း အျခား လုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့နည္း ေတြရိွေတာ့ ဒါေတြကေန ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥကို ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။”

ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာလူ႕အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာကင္တင္နား ေျပာသြားတာပါ။ မစၥတာကင္တာနားအေနနဲ႕ လာမယ့္ မတ္လ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ အစည္းအေ၀းမတိုင္ခင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ႏိုင္ဖို႕ ထပ္မံျပင္ဆင္ေနသလို၊ အခု ျဖစ္ရပ္ေတြအေပၚမွာ စစ္အစိုးရအာဏာပို္င္ေတြနဲ႕ ထိစပ္ေမးျမန္းေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ အမ်ိဳသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရသူ ေရွ႕ေန ဦးဥာဏ္၀င္းကေတာ့ အခုျဖစ္ရပ္ေတြဟာ ဥပေဒနဲ႕လံုးလံုးမကိုက္ညီဘူးလို႕ ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

"ဒီလိုျပစ္ဒဏ္ခ်တာေတြဟာ ဥပေဒနဲ႔မညီဘူးလို႔ ျမင္တယ္။ ဒီ စြပ္စြဲခံရသူေတြ လြတ္လပ္စြာ ခုခံေခ်ပခြင့္ မရဘူး။ စိတ္ႀကိဳက္ေရွ႕ေန ငွားရမ္းခြင့္မွာလည္း အခက္အခဲရွိတယ္။ ေရွ႕ေနေတြ ကုိယ္စားလွယ္စာရဖုိ႔လည္း အခက္အခဲရွိတယ္။ ေရွ႕ေနေတြ တရား႐ုံးေရွ႕ေရာက္ဖို႔လည္း အခက္အခဲရွိတယ္။ ဒါ ပထမတခ်က္ ဥပေဒအရ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္။ ဒုတိယ အခ်က္ အေနနဲ႔ တရားစီရင္မႈဆုိတာ အမ်ားျပည္သူေရွ႕မွာ စစ္ေဆးစီရင္ရမယ္။ အခု ဒီအမႈေတြက ဘယ္အမ်ား ျပည္သူမွ ၾကားနာခြင့္ မရဘူး၊ ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရဘူး။ တတိယ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္အေနနဲ႔ အကုန္လုံး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပုဒ္မ ၁၄၃၊ ၁၄၅၊ ၁၄၇၊ ဒီလိုတန္းစီၿပီး ျပစ္ဒဏ္ေတြကို ပုဒ္မတခုအလုိက္ အသီးသီးခ်တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျပစ္ဒဏ္ေတြက ဒီလိုမ်ားေနတာ။”

"လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္မွာ လုပ္ရပ္တခုက ျပစ္မႈဥပေဒ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ၿငိစြန္းႏုိင္တယ္။ အဲဒီလို ၿငိစြန္းတဲ့ပုဒ္မေတြ တခုခ်င္းအလိုက္ အျပစ္ေပးလုိ႔မရဘူး။ ၿငိစြန္းတဲ့အထဲက တခုကုိသာ အျပစ္ေပးရမယ္လို႔ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ အတိအက် ရွိတယ္။ ဒါေတြနဲ႔လည္း အကုန္ဆန္႔က်င္ေနတယ္။"

ဒါဆုိရင္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္တဲ့ တရားသူႀကီးေတြရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းက စြက္ဖက္ေနတယ္လို႔ ၾကားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အခု အမိန္႔ခ်တဲ့ေနရာမွာ တရားေရးအရ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ကုိင္ႏုိင္တယ္လို႔ ယူဆလို႔ရပါသလား။

"ရရွိတဲ့သတင္းေတြအရ အဲဒီလို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ကုိင္ခြင့္မရဘူးလုိ႔ ျမင္တယ္။ ျပစ္ဒဏ္ခ်တဲ့ေနရာမွာ ေစာေစာက ေျပာသလုိ Action တခုထဲက ျဖစ္လာတဲ့ ပုဒ္မေတြထဲက တခုပဲေပးရမယ္။ ျပစ္ဒဏ္ေတြ အသီးသီးခ်မွတ္ရင္လည္း တေပါင္းတည္း ခ်မွတ္လို႔ရတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ တခုၿပီးတခု ခ်မွတ္လို႔ရတယ္။ ဒါ တရားသူႀကီးရဲ႕ဆင္ျခင္တုံ။ ေနာက္ တရားသူႀကီးရဲ႕ ဆင္ျခင္တုံတခုက ျပစ္ဒဏ္ေတြက ေထာင္ဒဏ္ ၁ ရက္ကေန ၁၀ ႏွစ္အထိရွိရင္ ဒီတရားခံတေယာက္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တယ္လို႔ ျမင္ရင္ေတာင္ ၁ ရက္ ေပးရမွာလား၊ ၅ ႏွစ္ေပးရမွာလား၊ ၆ ႏွစ္ေပးရမလား၊ ဒါ ဆင္ျခင္တုံ။ အခု ျပစ္ဒဏ္ေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ၾကည့္လုိက္တဲ့အခါ အဲဒီလိုဆင္ျခင္တုံမ်ဳိး သုံးတယ္ဆိုတဲ့အဓိပၸာယ္မ်ဳိး လုံး၀မေတြ႕ဘူး။ အျမင့္ဆံုးျပစ္ဒဏ္ေပးတယ္။"

ခုနလုိမ်ဳိး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းက စြက္ဖက္တယ္ပဲထားပါဦး၊ တရားသူႀကီးေတြဘက္က
ဆင္ျခင္တုံတရား မသုံးႏုိင္တဲ့ကိစၥကေရာ တရားေရးပိုင္းမွာ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္
ဦးေအာင္တိုးတုိ႔ ဘာတုိ႔ ဘာမွလုပ္ႏုိင္ခြင့္ မရွိေတာ့ဘူးလား။

"ဒီဥစၥာက တရားေရးဌာန တခုလုံးနဲ႔ သက္ဆုိင္ပါတယ္။ သူတို႔ ဘာေၾကာင့္ အဲဒီလို
တရားစီရင္ေနလဲဆုိတာကိုေတာ့ သူတို႔ပဲ ပိုသိမယ္။ သုိ႔ေသာ္ အျမင္အားျဖင့္ တရား
မွ်တမႈ မရွိဘူးဆုိတာ ျမင္ရတယ္ဆုိတာကိုပဲ ေျပာႏုိင္တာပါ။"

ေရွ႕ေန ဦးဥာဏ္၀င္းျဖစ္ပါတယ္။ ႏို္င္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္တာ နယ္စြန္နယ္ဖ်ား ေထာင္ေတြကို ေျပာင္းေရြ႕တာေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမွာေရာ ကုလသမဂၢမွာပါ အခုအေျခအေနအေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြ တိုးလာေနပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာပဲ ကုလသမဂၢဖက္္မွာ ျမန္မာအေရးေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပန္ျဖစ္လာစရာရိွတယ္လို႕ ယူဆရပါတယ္။
http://www.voanews.com/burmese/2008-11-18-voa6.cfm